คนไทยส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ ดังนั้นเมื่อถึงวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา ก็จะมีการไปทำบุญตักบาตรที่วัด เพื่อความเป็นสิริมงคลให้กับชีวิต ดังนั้นวันนี้จะมาพูดถึงวันสำคัญอีกวันที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา นั่นคือวันออกพรรษา โดยมีความเชื่อเกี่ยวกับวันออกพรรษากันว่า เป็นวันที่พระพุทธเจ้าเสด็จลงมาจากสวรรค์หลังจากเทศนาโปรดพระมารดาแล้ว 

ช่วงในวันออกพรรษานี้ทุกปีผู้คนส่วนใหญ่จะพากันไปทำบุญ ตักบาตร ที่วัดจนกลายเป็นประเพณีสอบทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่น เราเรียกการตักบาตรในวันออกพรรษานี้ว่า การตักบาตรเทโว

          ประเพณีตักบาตรเทโว จะตรงกับวันแรม 1 ค่ำเดือน 11 หรือหลังวันออกพรรษา 1 วัน ในปี 62 นี้วันตักบาตรเทโวตรงกับวันที่ 14 ตุลาคม ที่ผ่านมา

           คำว่าตักบาตรเทโวมาจากคำว่า ตักบาตรเทโวโรหณะ ซึ่งหมายถึงการเสด็จลงมาจากเทวโลกของพระพุทธเจ้าลงมาที่โลกมนุษย์ โดยในวันตักบาตรเทโวนั้น จะมีพระสงฆ์เป็นจำนวนมาก จะเดินลงมาจากบนไดมณฑปพระพุทธบาท โดยนำพระพุทธรูปนำหน้า ลงมารับบิณฑบาต เป็นข้าวสารอาหารแห้งจากประชาชนที่มารอใส่บาตร ซึ่งนอกจากจะใส่เป็นอาหารและขนมหวานแล้ว ยังนิยมทำขนมข้าวต้มลูกโยนมาใส่บาตรด้วยการทำบุญตักบาตรในวันนี้จึงถือว่าเป็นการทำบุญวันพระใหญ่ 

ขั้นตอนและวิธีการทำบุญในแต่ละภาคแต่ละจังหวัดจะมีวิธีการแตกต่างกันออกไป แต่ส่วนใหญ่ก็จะมีความคล้ายเคียงกันดังนี้ 

  • ในวันดังกล่าวจะมีการแห่ขบวนพระพุทธรูป
  • พระพุทธรูปที่อัญเชิญจะเป็นพระพุทธรูปยืน โดยส่วนมากนิยมเชิญพระพุทธรูปปรางอุ้มบาตร
  • ประชาชนเตรียมอาหารมาใส่บาตร ที่ขาดไม่ไดเลยคือขนมข้าวต้มลูกโยน 
  • มีการฟังทำพระเทศนาหลังจากตักบาตรแล้ว 

อาหารที่เราจะนำมาใส่บาตรนั้นปัจจุบันไม่ได้ กำหนดตายตัวมากนัก บางคนอาจเตรียมเป็นข้าวสารอาหารแห้ง บางคนเตรียมกับข้าว คาว- หวาน และขนมข้าวต้มโยน ที่มาของขนมนี้เกิดจาก ในวันดังกล่าว มีผู้มีมาทำบุญตักบาตรกันเป็นจำนวนมาก ทำให้ใส่บาตรไม่ถึงจึงต้องปั้นข้าวโยนลงบาตรแทน

          ในปัจจุบันพิธีตักบาตรเทโวโรหณะ ถูกเรียกให้สั้นลงเหลือเพียงตักบาตรเทโว  และในวันดังกล่าวทุกจังหวัดจะมีการจัดงานให้ยิ่งใหญ่เพื่อเชิญชวนให้ประชาชนพากันไปทำบุญ  เมื่อก่อนเมื่อทำตักบาตรทำบุญฟังเทศเสร็จเรียบร้อยแล้ว ก็จะพากันกลับบ้าน ปัจจุบันมีการดัดแปรงให้งานบุญมีความน่าสนใจมากขึ้น เช่น มีจัดขบวนแห่ข้าวต้มลูกโยน   การประกวดทำข้าวต้มลูกโยน รวมถึงการแสดงเหตุการณ์จำลองที่พระพุทธเจ้าเสร็จลงมาจากสวรรค์

ประเพณีตักบาตรเทโว ประเพณีงานบุญใหญ่ของไทย